Kobiety na rynku pracy. Równość płci nadal jest mitem [wideo]

Stowarzyszenie Kongres Kobiet przygotowało raport o sytuacji kobiet na rynku pracy po pandemii koronawirusa. Choć w przestrzeni publicznej wiele mówi się o kwestii równego traktowania kobiet i mężczyzn na rynku pracy, to w praktyce sytuacja nie wygląda najlepiej. Z raportu wynika, że w ciągu ostatnich 4 lat utrwaliła się gorsza sytuacja kobiet na rynku pracy i dodatkowo aż 78 proc. pracowników nie spotkało się z pojęciem luki płacowej, a w 70 proc. firm o nierówności płac w ogóle się nie rozmawia. Z czego wynika ten problem?

– Pracują na gorszych stanowiskach, są niżej opłacane i mają niższe emerytury. To razem powoduje, że sytuacja kobiet jest niedobra. Po covidzie na przykład ponad 300 tys. kobiet opuściło rynek pracy. Głównie opuszczają rynek pracy, przechodząc do bierności zawodowej, bo muszą się opiekować rodziną, dziećmi, rodzicami. Te obowiązki opiekuńcze zabierają im bardzo dużo czasu i nie są w stanie pracować – wyjaśnia dr Ewa Rumińska-Zimny, wiceprezeska Stowarzyszenia Kongres Kobiet.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

money.pl: konkurs RównoWaga. Prokobieca firma roku

Pokutujące mity

Mężczyźni często wskazują macierzyństwo jako przyczynę tego, że kobiety nie angażują się w pracę. Twierdzi tak aż 1/5 ankietowanych. Do tego co dziesiąty mężczyzna uważa, że kobiety gorzej zarabiają ze względu na słabsze wykształcenie, podczas gdy na 100 mężczyzn z wyższym wykształceniem przypada ponad 180 kobiet. To jeden z najwyższych wskaźników w Unii Europejskiej.

W walce o równouprawnienie nie pomaga też rząd, który stosuje model patriarchalny. Przez to kobiety są często zniechęcane do pracy, bo utrzymuje się pogląd, że ich miejsce jest przy pielęgnowaniu domowego ogniska, dlatego zarabiają mniej. Choć są przepisy mówiące o równości wynagrodzeń, to nie można ich egzekwować. Szansa na zmiany jest upatrywana w unijnej dyrektywie dotyczącej ujawniania luki płac.

– U nas daleko posunięte jest przywiązanie do braku jawności płac i poziomu wynagrodzeń w firmach. W związku z tym, jeśli nie wiemy, ile wynosi w danym przedsiębiorstwie luka płac, to prawa mamy, ale nie możemy ich dochodzić. Temu między innymi służy nowa dyrektywa Unii Europejskiej w sprawie ujawniania luki płac i to czeka przedsiębiorców już niedługo – dodaje dr Ewa Rumińska-Zimny, wiceprezeska Stowarzyszenia Kongres Kobiet.

Work-life balance

Nierówności płacowe to nie jest jedyna kwestia, z którą borykają się kobiety. Kolejna to trudności z łączeniem obowiązków zawodowych z rodzicielstwem, ponieważ oba obszary są bardzo wymagające i absorbujące. Tu również Unia Europejska stara się pomóc poprzez wprowadzenie dyrektywy work-life balance. Ta zakłada większe zaangażowanie mężczyzn w obowiązki opiekuńcze, co pozwoli na wyrównanie szans kobiet na rynku pracy. Choć w 2013 r. umożliwiono mężczyznom korzystanie z urlopu rodzicielskiego, to co roku korzysta z niego tylko ok. 1 proc. mężczyzn.

– Dyrektywa, wdrażając nietransferolwany urlop dla ojców , czyli taki, którego nie można przekazać kobiecie, zachęci ojców do korzystania z niego. Ustawodawca jednak ustanawiając odpłatność za ten urlop na poziomie 70% nie wykorzystał pełnego potencjału tego rozwiązania. Ta odpłatność mogła być wyższa – my przekonywaliśmy do poziomu 81,5% czy nawet 100%. Taka wysokość odpłatności pozwoliłaby skorzystać z tego rozwiązania większej liczbie rodzin w Polsce. Pojawia się tutaj pole do popisu dla pracodawców, którzy mogą uzupełnić ten 30%-wy ubytek pensji, żeby zniwelować barierę finansowąi umożliwić swoim pracownikom-ojcom skorzystanie z tego wymiaru urlopu. To jeden ze sposobów na budowanie równości rodzicielskiej w swojej organizacji.– tłumaczy Karolina Andrian, prezeska Fundacji Share the Care.

Odpowiedzialny biznes

Obie rozmówczynie wskazują, że piłka jest po stronie pracodawców, którzy nie muszą czekać, aż wprowadzenie prorównościowych rozwiązań nakażą im przepisy. Biznes może i powinien wyjść naprzeciw potrzebom pracowników (w tym przypadku przede wszystkim pracowniczek) i wziąć odpowiedzialność za faktyczne wyrównanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Podobnie jest w przypadku pracodawców spoza sektora komercyjnego - np. w administracji czy organizacjach pozarządowych. Dlatego powstają takie inicjatywy jak "RównoWaga w pracy. Konkurs na prokobiecą firmę roku", który organizują Kulczyk Foundation, Kongres Kobiet i Konfederacja Lewiatan. Dzięki pokazaniu dobrych praktyk w pięciu obszarach działalności firm (polityka i mechanizmy równości, rozwój i szkolenia, równowaga praca-dom, płace oraz zdrowie) organizatorzy konkursu chcą promować wzorce zarządzania oparte na filozofii równych szans. Dane pokazują, że w każdym z tych obszarów jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia, dlatego aktywna polityka firm w każdym z obszarów jest konieczna, żeby wyrównać szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy. Stawką w konkursie są nie tylko nagrody i prestiż. To przede wszystkim możliwość kształtowania lepszych standardów pracowniczych. Więcej na stronie konkursu.